Một giáo viên giỏi sẽ có những ưu điểm phù hợp để dẫn dắt người khác và truyền đạt kiến thức. Các kỹ năng sư phạm cần có ở giáo viên bao gồm: tư duy sáng tạo, kỹ năng giao tiếp sư phạm, kỹ năng xử lý tình huống, biết cách định hướng và xác định.
Khái niệm kỹ năng sư phạm là gì?
Kỹ năng sư phạm là những khả năng, tính chất và kỹ năng có thể hỗ trợ quá trình giảng dạy. Đây cũng là khả năng thực hiện những hoạt động dạy học và giáo dục hiệu quả. Khái niệm này còn chỉ cách vận dụng những tri thức để tiến hành hoạt động dạy học và giáo dục.
Vì giáo viên là người tương tác tích cực với học sinh. Ngoài việc chú trọng nâng cao kiến thức và rèn luyện phương pháp giáo dục, giáo viên cần có nắm rõ cách truyền đạt, kỹ năng tổ chức những công việc tương tác với học sinh.
Chưa hết, một giảng viên tốt sẽ có công thức giảng dạy linh hoạt phù hợp với các nhóm học sinh, các kỹ năng xử lý tình huống sư phạm, kỹ năng quản lý nhóm, hướng dẫn công việc nhóm… Đây đều là những kỹ năng sư phạm thiết yếu.
Các kỹ năng sư phạm cần có và cách phát triển
Xác định mong muốn của học sinh
Việc đầu tiên mà giáo viên cần chú ý trong kỹ năng sư phạm của mình chính là hiểu rõ về như cầu của từng học sinh khác nhau, nên có sự cân nhắc thực tế và chọn lựa những hành động thích hợp để có thể giảng dạy được hiệu quả và thuận tiện nhất.
Bên cạnh đấy, mỗi giáo viên cũng cần phải nắm rõ ràng rõ Được điểm mạnh, yếu điểm, bản chất và mong muốn của từng học sinh để từ đấy có thể tạo ra được những phương pháp giáo dục, những bài giảng chất lượng nhất và truyền đạt bằng phương thức thích hợp nhất đối với từng học sinh riêng của mình
Truyền đạt – kỹ năng sư phạm cần thiết
Các kỹ năng giao tiếp sư phạm đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp giảng dạy của một giáo viên. Vì phần lớn việc giảng dạy là truyền đạt thông tin. Việc truyền đạt có thể bằng lời nói, bằng văn bản hoặc thông qua bất kỳ con đường nào khác từ trình diễn thực tế đến diễn giải nghệ thuật – bất cứ điều gì có thể giúp học sinh tiếp thu kiến thức và hiểu.
Vậy làm thế nào để phát triển được kỹ năng sư phạm này?
- Tự phát triển kỹ năng giao tiếp bằng lời nói và xây dựng sự tự tin trước gương.
- Chủ động bắt chuyện và bày tỏ suy nghĩ theo chiều hướng trung lập.
- Tham gia một hội tranh luận, một hội học sinh, hoặc thậm chí một nhóm ngẫu hứng.
- Tham gia tạp chí sinh viên hoặc chịu trách nhiệm về trang web xã hội.
Học cách chấp nhận và kiên nhẫn
Mọi học sinh đều có tính cách và đặc điểm khác nhau. Vì thế, cách cư xử của mỗi học sinh sẽ có sự khác biệt và chênh lệch vô cùng lớn. Trong quá trình giảng dạy, không khó để bắt gặp những tình huống trớ trêu. Và khi đối mặt với những hành vi thách thức và thiếu đúng đắn của học sinh, bạn cần kiên nhẫn và không được mất bình tĩnh.
Cách để phát triển kỹ năng sư phạm này:
Kiên nhẫn là một trong những đặc điểm tính cách cố hữu và thường khó xây dựng nhưng bạn hoàn toàn có thể cải thiện được bằng cách tập suy nghĩ trước khi nói. Bạn cũng có thể bắt đầu bằng việc lắng nghe nhiều hơn, hít thờ từ 5-10 giây trước khi giải quyết vấn đề hoặc nêu ý kiến. Bạn có thể tập làm quen với một thói quen mới để bản thân trở nên kỷ luật và kiên trì.
Kỹ năng xử lý tình huống sư phạm cần có
Ở trường học, giải quyết vấn đề giữa các học sinh có thể là một phần công việc lớn. Bạn cần xoa dịu những tình huống căng thẳng trước khi chúng trở nên rắc rối và bùng nổ. Xử lý tốt vấn đề sẽ giúp bạn nhận được sự tin tưởng trong lòng học trò và ghi điểm với ban giám hiệu.
Cách để phát triển kỹ năng này:
- Bạn sẽ học các kỹ năng quản lý hành vi trong quá trình đào tạo giáo viên của mình, nhưng không có hại gì khi bắt đầu sớm. Tìm một hội thảo hoặc đọc các mẹo trực tuyến và cố gắng áp dụng chúng trong cuộc sống hàng ngày.
- Nhiều vị trí tình nguyện sẽ cung cấp cho bạn khóa đào tạo về giải quyết xung đột, đặc biệt nếu bạn sẽ làm việc với trẻ em hoặc thanh thiếu niên.
- Nhận thức về cách bạn hành động. Nếu bạn kết thúc một cuộc xung đột tại nơi làm việc, với bạn bè của bạn hoặc trong một dự án, hãy ngồi xuống sau đó và nghĩ về cách bạn đã phản ứng và những gì bạn có thể làm khác trong lần tới.
Biết cách định hướng học tập cho học sinh
Một giáo viên giỏi sẽ biết cách hướng dẫn và hỗ trợ học sinh thiết lập các nguyên tắc học tập. Giáo viên sẽ là người định hướng các em tích cực hơn trong học tập, phát triển bản thân và khám phá thế giới bên ngoài. Sự truyền cảm hứng của giáo viên sẽ giúp học sinh vận dụng tối đa thế mạnh của bản thân, hoàn thiện chính mình và xây dựng kỹ năng học tập trọn đời.
Để làm được điều này, giáo viên cũng có thể khen thưởng đúng lúc và động viên đúng chỗ. Bạn cũng cần đưa ra những cách học thú vị để học sinh hiểu rõ bài hiệu quả nhất. Kỹ năng sư phạm đòi hỏi bạn biết cách hỗ trợ học sinh trong việc tìm tòi tài liệu và trực quan hóa những kiến thức.
Lập sẵn giáo án, những công cụ cần thiết cho bài học ở nhà
Soạn giáo án, những tài liệu cần thiết cho bài giảng là nghiệp vụ sư phạm bất kỳ giáo viên nào cũng cần. Bạn cần tìm phương pháp giảng dạy khác nhau cho từng nhóm học sinh khác nhau trên lớp. Bạn cũng nên tìm những tài liệu, hình ảnh để đa dạng hóa cách dạy học. Việc tạo ra lớp học vui vẻ và thú vị là nhiệm vụ mà giáo viên cần chú ý.
Kỹ năng sư phạm quản lý thời gian
Hiểu được nguyên tắc giáo dục vẫn chưa đủ để trở thành giáo viên tốt. Kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả sẽ giúp bạn tối ưu bài giảng và truyền đạt hết kiến thức cho học sinh. Kỹ năng này còn giúp giáo viên có thời gian phát triển bản thân, sắp xếp mọi việc để không gây ảnh hưởng đến quá trình dạy học.
Bạn có thể bắt đầu phát triển kỹ năng sư phạm này bằng việc lên kế hoạch cho một ngày và thời gian dành cho hoạt động đó. Điều này giúp bạn hình dung rõ những việc cần làm. Bạn cũng cần chia nhỏ thời gian trong tiết học để truyền đạt kiến thức tốt hơn.
Trong thời đại chuyển đổi công nghệ số, việc bồi dưỡng các kỹ năng sư phạm theo hướng hiện đại hóa vô cùng quan trọng. Bạn cần biết cách sử dụng và ứng dụng công nghệ vào bài giảng. Việc dạy học bằng công nghệ sẽ giúp học sinh hứng thú với bài giảng hơn.
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn nắm được những kiến thức và kỹ năng sư phạm cần có.